Dolar yine çıldırdı, doların yükselişi devam eder mi?

Dolar için psikolojik sınır 1.70 idi ancak dolar bugün bu sınırı aştı ve durgunluk yerini çılgınlığına bıraktı.

Dolar gün içinde 1.76'ya dayandı. Amerika’nın dev şirketi General Motors’un “iflasımızı ilan edebiliriz” açıklamaları ile borsa sert bir düşüş yaşadı, dolar yine yükselişe geçti,

2008 Ağustos ayında “1 Dolar 1 Lira olur mu?” diye sorarken “önümüzdeki dönemde dünya genelinde ciddi kriz beklentileri var, her şey bir anda tersine dönebilir, tüm ekonomik dengeler altüst olabilir, yabancı piyasaları iyi gözlemlemek gerekiyor” demiştim. Nitekim Kasım ayında olan olmuş, küresel mali krizin kapıya dayanması ile dolar yine 1.70 seviyesine kadar çıkmış, borsa dibe vurmuştu.

Bugün dolar yine tetiklendi…Petrol fiyatlarındaki aşırı düşüş, dünya merkez bankalarının sürekli faiz indirimleri para piyasalarını o kadar tedirgin hale getirdi ki, dünya ekonomisinde varlıkların üçte birini oluşturan ABD nezleye yakalansa tüm dünya hapşırmaya başlıyor.

Küresel bir krizin tam da göbeğindeyiz. Dünya ekonomisi hızla küçülüyor, tüketici talepleri daralıyor. Dünyayı kurtarmaya soyunanların önlem paketleri dünya ekonomisinde bir canlılık yaratmaya yetmedi. Talep tarafında da bir iyileşme sağlanamadı. Bir taraftan mal ve emtia fiyatları da hızla düşüyor.

Şu an gelişmekte olan ülkelerde dolar borcu olan herkes dolar bulup borcunu kapatmaya çalışıyor ve dolar yetmiyor.

Dolardaki bu dengesizlik, dolara yatırım yapanları, dolarla borçlananları, borsayı, ithalat ve ihracatçıları, üretim sektörünü ve bir başka deyişle dövize endeksli tüm sektörleri tedirgin ediyor.

Şimdi vatandaş merak ediyor ve soruyor “ 1 Dolar 2 lira olur mu?”

Doların ne olacağının tahmin etmek zor. Türkiye’de bankalarda ve cepte hala büyük miktarda dolar stoku var ve bu dolarlara kıyamıyoruz, satamıyoruz.

Merkez Bankası’nın dolar yükselişi karşısında alacağı tutum önemli. Türkiye'nin 80 milyar dolar döviz rezervi Türkiye'yi krizden korur diyenler yanılıyor. Bu kriz şartlarında bir de bakmışsınız ki elinizdeki rezervler erimiş gitmiş…Üstelik bu rezervler sadece sıcak para çıkışı için de tutulmuyor.

Bu ekonomik kriz verilerinde, doların herşey olması mümkün. Dolar inecek, çıkacak hesabına girip bu eğilimde olmak da doları artırır veya indirir. Ekonomide beklentiler ve eğilimler önemlidir.

Doların 1.60 – 1.70 seviyesinde korunabilmesi için Merkez Bankası gereken tedbirleri alacaktır ancak kısa vadede yine keskin çıkışlar görülebilir.

Cari açığımız yüksek, ekonomi gitgide daralıyor. Kamuda ciddi bir borç yükü yok, ancak özel kesimin ve bankaların borç yükü bir hayli fazla. IMF’ile yapılacak anlaşmanın içeriği de önemli. Göstermelik bir kredi sağlanması düşünülüyor ise kur artışı devam eder.

Üstüne Hükümet’in ekonomik kriz karşısındaki umursamaz tavırları ve yarattığı güvensizlik ile yerel seçime odaklanmış olması da cabası!

Doların yükselişinin nereye kadar gideceği kesin olarak öngörülemez ancak kısa dönemde hareketlilik devam eder.