12 Eki 2008

Web 3.0


Web 3.0 ; leb demeden leblebiyi anlayan internet!

Dünya nüfusunun sadece %20 sinin web erişimi olmasına rağmen web teknolojisi baş döndüren bir hızla gelişmeye devam ediyor.

İnsanlar “www” yani “web” kavramını henüz bilinçli olarak algılamaya başladı. Ama internet teknolojisi tasarım ve üreticileri, web kullanıcıları için bir adım değil yüzlerce adım önden giderek yeni yeni web teknolojileri için çalışıyorlar.

Bundan 30 yıl önce, üniversite yıllarımda kampüsteki bilgi işlem merkezi bana uzay üssü gibi gelirdi. Fortran programlama dili ile yazılmış ekonometrik çalışmalarımı “punch card” yani data kartlara yükler, kartların üzerinde açılan deliklerin ne işe yaradığını bir türlü çözemezdim. Nasıl bir teknoloji idi ki bu, delikli data kartlarını dev bilgisayara yüklediğimde çalışmamın sonuçlarını alabiliyordum?

Daha sonra iş yaşantımın ilk evrelerinde bilgisayar ve programlama dilleri ile haşır neşir olarak, İşletme Yönetim Sistemi (MIS) program modüllerini birbiri ile entegre ederken, bu modülleri kullanacak kişilerin de bir gün birbirini görebileceğini, bilgisayar aracılığı ile konuşabileceğini ve tüm datalara tek tuşla ulaşılabileceğini hayal ettiğimi Müdürüm'e söylediğimde, “sana biraz izin verelim sen çok yoruldun demişti”.

Tüm bunların sadece hayal edilmesine bile, “aklından zoru var galiba” diye düşündürten beyine sahip insanoğlunun kabiliyetleri ile günümüzde bilgi işleme ve bilgiye ulaşma teknolojisinin geldiği son boyut "Web 3.0" internet teknolojisi.

İnternette henüz Web 2.0 dönemine alışıyorken, karşımıza bu defa Web 3.0 kavramı çıkıyor…

Müstakbel "Web 3.0", üçüncü nesil internet ağı. Artık "leb demeden leblebiyi" anlayacak bir internet teknolojisi.

Peki, nedir “semantik web” veya “Web 3.0”?

Bunun için önce Web 1.0 ve Web 2.0 'ın ne olduğuna bakalım;

İnternetin ilk yıllarında Web 1.0 la tanıştık. 1990 lı yıllardaki interneti hatırlayın; bize hiçbir işlem hakkı tanımadan eldeki sunucu ile komutlarla “sadece” arama yapabiliyorduk. İnternet uygulamalarına hiç bir şekilde katılım söz konusu değildi.

Daha sonra 2004’de Web 2.0 teknolojisi çıktı. Bu teknoloji ile artık bilginin kontrolü internet kullanıcısının eline geçti. Paylaşım esaslı olan Web 2.0 sayesinde dışarıdan katılım sağlayacak siteler ve bloglar üretebiliyoruz. Örneğin kullanıcının değişiklik yapabildiği “Wikipedia” ve sosyal imleme sitesi “facebook” Web 2.0 teknolojisinin ürünleri.

Bizler şu anda Web 2.0 teknolojisini kullanıyoruz. Daha buna bile tam uyum sağlamamışken, şimdi de yeni internet teknolojisi, Web 3.0 yani “semantik web” için çalışılıyor. Semantik kelime anlamı itibariyle “araştırmak” demek.

Uzmanlar Web3.0 için ne diyorlar?

Bill Gates : “Web 3.0 yapay zekadır”…

Ünlü bilişimyazarı Nicholas Carr: “Web 3.0 insan gibi düşünecek”…

Kimileri dediyor ki; “Web 3.0 mobil teknolojide devrimdir”.

İşin özü ise şu; devasa boyutlarda bir veri tabanı düşünün. "Web 3.0", yüksek hıza sahip internet sayesinde "sezgi sahibi yapay zeka" uygulamalarından yararlanarak, "semantik" teknolojisi ile bu veri tabanına ulaşıyor ve doğrudan araştırdığınız konuya yönleniyorsunuz.

Eğer hafta sonunda sinemada aksiyon macera tipi bir film seyredip, çıkışta da şöyle lezzetli bir pizza (örneğin deniz mahsullü) yemek istiyor ve oradan da trafiğe takılmadan eve dönmek istiyorsanız, arama seçeneklerinde şunu belirtmeniz yeterli olacak “ şu saate aksiyon film izlemek, deniz mahsullü pizza yemek ve en kısa yoldan evime dönmek istiyorum”.

İnternet yanıt olarak sadece “size” özel seçenekleri karşınıza getirecek.

Web 3.0 ile internet artık robot gibi değil bir insan gibi davranacak. Kişisel sorular sorarak aradığımızı bulabileceğiz.

Ancak bu gidişle internet bize insanmış gibi davranırken bizlerin de insanlıktan robota dönüşmesi kaçınılmaz olacak gibi.

Tüm bu gelişmeler olurken , bilgisayar karşısında daha siz düşünürken, düşüncenizi algılayıp araştırma yapan bilgisayarlar da yolda…

Son 30 yılda delikli data kartlardan internete, bilgisayar teknolojisinde gelinen boyut bu işte.

Web 1.0 Sen,
Web 2.0 Biz,
Web 3.0 BEN !!

TIME Dergisi boş yere “yılın en önemli şahsiyeti” olarak bizleri yani internet kullanıcılarını seçmedi.

Gelecekte dünya, kesinlikle teknoloji ve bilgiyi üretebilenlerin ve bunu kullanabilenlerin dünyası olacaktır.

Umarım tüm gelişmeler “insanlık” lehine olur.

Hiç yorum yok: